Living like Larry - Zwerfafval & complottheorieën

Jammergenoeg is het een terugkerend thema: afval op straat, in de bermen en in de bosjes. In het zand van de duinen, in het water van de zee. Afval, kortom, op plaatsen waar het niet hoort.

Kijk, dit is zwerfafval in het Drentse dorp Hollandscheveld.

Wat doe je eraan?
Helaas geldt vaak: niet zoveel. Ik dump geen peuken (want ik rook niet), laat nooit afval slingeren en recycle netjes mijn plastic. Ook niet zo moeilijk allemaal, ik vind dit common sense. Helaas denk ik vaak dat ik de enige ben die dit normaal vindt (al is dat niet zo, dat weet ik wel!). Want tsja, bijna dagelijks fiets ik door glas, zie ik een plastic zakje wapperen aan een tak of struik, tel ik op de grond de knopen, candybar-wikkels en andere viezigheidjes. Zonde.

Omdat ik niet alles in één keer op kan lossen, besloot ik al een tijd geleden dat plastic mijn belangrijkste doel is. Plastic mijden, dan vooral.
Dat kan bijvoorbeeld door:
- Groente en fruit kopen met Take5-netjes van Again & A-gain (een prima alternatief is de Re-Sack)
- Plastic tasjes weigeren
- Geen producten met microplastics gebruiken (zie hier de rode lijst)
- Plastic recyclen
- Geen 500 ml-drinkflesjes meer kopen
- Een #zwerfie maken ;-)

Goed. Dat was even een opfriscursus. Nu iets nieuws.

Laatst likete ik op Facebook de campagne Supporter van Schoon. Ze hadden immers zo'n grappig filmpje over Nieuwjaarsvegen. Dat paste helemaal in mijn straatje (hihi, woordgrap). Sindsdien zag ik ook de statusupdates van Nederland Schoon. Prima, wat activerende teksten van vrijwilligers op mijn tijdlijn... geen probleem mee. Ik had me niet echt verdiept in de organisatie maar het klonk wel goed allemaal.

Tot ik een opvallende reactie las.
Gisteren stond er een foto van plastic flessenpost van een kindje online. Goed punt, vond ik, want flessenpost is een schattig idee, maar plastic in de maag van vissen/vogels/andere zeedieren is minder schattig. Ik klikte weer op like en las toen de reacties.





Nu ben ik eigenlijk tégen complottheorieën. Complottheorieën maken namelijk veel goede processen onwerkbaar, alleen maar door de macht van een paar mensen die vaak helemaal geen verstand van de zaak hebben.

Ik heb al een keer of vijf een stuk willen schrijven over vaccineren. (Voor wie de samenvatting wil lezen, die heeft deze geneeskundestudente al gemaakt: ARE VACCINATIONS NECESSARY?). Want over vaccins doen allemaal onjuiste verhalen de ronde, die jonge ouders bang maken en zo ervoor zorgen dat er tóch nog kinderen doodgaan aan te voorkomen ziektes als kinkhoest. Heel naar.

Maar ik dwaal af.
Ik ben dus niet zo'n fan van complottheorieën, maar ik klikte toch even door.
Wat blijkt? Nederland Schoon is inderdaad opgezet om te bereiken wat haar naam doet vermoeden: een opgeruimder Nederland, met minder afval dus. Echter de organisatie spreekt zich nergens uit over statiegeld. Statiegeld, je kent het wel, die fantastische uitvinding die er voor zorgt dat 95% van de PET-flessen in Nederland terugkeert naar de winkel om gerecycled te worden.

Nee, statiegeld... daar pleit Nederland Schoon niet voor. Zelf zegt ze "wij lobby'en niet tegen" maar dat is natuurlijk precies wat er gebeurt als je een onderwerp zo expliciet doodzwijgt. Ook Ivo de Wijs, de tekst- en liedjesschrijver die aanvankelijk de organisatie wilde promoten, stuitte op dit probleem.

Het probleem?
De Raad van Toezicht van Nederland Schoon bestaat uit onder andere een supermarktbobo en een baas van Coca-Cola (!). Dat klinkt als belangenverstrengeling.  Een bedrijf als Coca-Cola moet namelijk betalen voor statiegeld (terwijl de natuur vervuilen gratis is). De perfecte samenvatting lees je hier in de Volkskrant.

In 2012 werd al het voorstel ingediend om statiegeld af te schaffen. Er was een officiële onderzoeksgroep maar die werd behoorlijk beïnvloed door de frisdrankindustrie, zo blijkt 'nu'. Kun je het je voorstellen, Coca-Cola wil graag de wet wijzigen omdat het haar beter uitkomt? Staatssecretaris Atsma ging er helaas serieus op in.

Schokkend.
Deze keer zit er dus waarheid in de complottheorie.
Om te huilen, als je het mij vraagt, want de 27.000 Nederlanders die deze organisatie op Facebook liken, denken net als ik waarschijnlijk dat ze iets goeds doen. Maar van huilen is de wereld nog nooit iets mooier geworden.

Daarom heb ik mijn like verplaatst naar Statiegeld moet blijven. Volgens mij tekende ik daar in 2012 ook al een petitie voor. Grappig, het lijkt dus te helpen want het oorspronkelijke idee was dat statiegeld in 2014 zou verdwijnen. We leven inmiddels in 2015 en het is er nog steeds.

Maar als het aan de frisdranklobby ligt niet lang meer. Dus wil je ook helpen? Teken de petitie op Echte Held.

 En koop ondertussen maar vooral zo min mogelijk nieuw plastic :-)


Meer informatie over plastic?
* Indrukwekkend stuk over gevolgen van de plastic soep 1 & mega infographic in deel 2
In die twee stukjes vind je meer sites, boeken & documentaires over dit probleem.

Boeken #15 - Marianne Thieme - De eeuw van het dier

Voordat Marianne Thieme de politiek in ging, studeerde zij rechten. Ze was van plan rechter te worden, maar zag daar uiteindelijk vanaf (hoewel ze alle testen daarvoor moeiteloos doorstond). Ze werkte o.a. bij een beleids- en adviesbureau, Bont voor Dieren en was directeur van Wakker Dier. Een rijke carrière dus, waar ik niets vanaf wist voor ik haar boek las.

Het boek De eeuw van het dier is namelijk al iets ouder: in 2004 kwam de eerste druk uit. Ik las de derde, herziene versie uit 2006. Gevonden in de ruilwinkel, ik had nog punten nadat een aantal boeken had ingeleverd en kon 'm zo meenemen. Hoge verwachtingen had ik niet, maar het boek sprak me al vanaf de eerste bladzijdes aan.

Marianne beschrijft namelijk héél herkenbare situaties. Bijvoorbeeld over waar ik als vega vaak tegenaan loop: opvallend verdedigende reacties van mensen als je (op neutrale manier) aangeeft geen vlees te eten.

"Veel vegetariërs kennen het verschijnsel dat hun aanwezigheid aan een tafel waar vlees gegeten wordt tot onrust leidt bij de disgenoten. Niet omdat ze zich kritisch opstellen naar mensen die vlees eten, maar omdat die zich bekeken voelen door iemand die andere ethische keuzes maakt in de omgang met dieren."

Ze refereert ook aan de absurde vragen en opmerkingen die je soms naar je toegeslingerd krijgt, omdat je aangeeft vegetariër te zijn. Denk aan:

"...maar je draagt wel leren schoenen? Vind je dan ook dat fruit vanzelf van de boom gevallen moet zijn? Maar voor soja worden ook heel veel regenwouden gekapt!"*

Hierover schrijft Thieme:

"Mensen die willen weten of ik de intrinsieke waarde van wespen - de eigen waarde die ze vertegenwoordigen, los van het nut dat ze hebben voor de mens - net zo hoog acht als die van een koe of de aap, zeggen dat nooit omdat ze zich zorgen maken over het welzijn of de beschermwaardigheid van de wesp, maar omdat ze voor zichzelf de vrijheid willen claimen om net zoveel koeien dood te (laten) maken als hun lekkere trek vraagt. Ze willen niet mijn bezorgdheid voor dieren uitbreiden tot de ongewervelden en eencelligen, maar aantonen dat mijn zorgen om andere levende wezens ridicuul en onrealistisch zouden zijn."

Kijk, Thiemes boek is geen meesterwerk; het is een vlot te lezen boek, met uiteenzetting van belangrijke persoonlijke doelen, die ook partijpunten zijn geworden. Maar Thiemes leven is wel inspirerend, evenals haar carrière en het streven van haar zogenaamde one-issue partij. Een must voor iedereen die iets van politiek denkt te weten.

 

Positief:
- Vooral het eerste deel van het boek is een feest van herkenning, met heldere voorbeelden & rake antwoorden op veel betweterige dilemma's die je als wereldverbeteraar kunt tegenkomen.
- Inspirerend! Ik heb meteen een nieuw boek gevonden voor op mijn to read-lijstje: het schijnbaar wereldberoemde boek Animal Liberation (1975) van Australisch filosoof en hoogleraar ethiek Peter Singer. Gezien de complexiteit van ethiek moet ik dat misschien eerst maar in het Nederlands proberen...
- Het verhaal 'The Ants' van Mark Twain dat achterin het boek staat. Made me smile :)


Minder tof:
- Over de kwaliteit van het 'verhaal' valt wel een en ander op te merken. Veel uitroeptekens, veel retoriek zoals dat mooi heet.
- Ik vind het onnodig dat Marianne zich overal laat voorstaan op haar titel en dat er dus ook op de omslag "Mr. Marianne Thieme" staat. Maar hee, je blijft een groot voorbeeld voor mij hoor, meester Thieme :)



En ik ben het helemaal met je eens als je schrijft:

Ik ben graag bereid een gezamelijk streven te delen met mensen die bereid zijn bestaande meningsverschillen te overstijgen in het belang van het gezamelijke ideaal.

Yes yes yes <3



* Ik ben niet verplicht antwoord op deze vragen te geven; elk stukje dat ik aan het milieu denk is meegenomen. Maar om het toch maar even duidelijk te maken: dit zijn stuk voor stuk dilemma's waar ik me actief mee bezighoud. Dat kun je in mijn archieven lezen in de artikelen over:
- leer
- het sojamisverstand
- lokaal geproduceerd eten

**  Disclaimer: het moge duidelijk zijn, maar....
dat ik dit lees, wil niet zeggen dat ik me te allen tijden aansluit bij alles waar PvdD voor strijdt. Wil ook nog steeds niet zeggen dat ik de naam van de partij goed gekozen vindt. Maar het helpt wel de wereldverbeteraar in mij weer een beetje te activeren & uit te dagen :)

Incontri #5

Ze is klein van stuk en heeft peper-en-zoutkleurig haar met krulletjes. Warmte straalt ze niet bepaald uit, vind ik, als ze ons in het Engels groet. Ze laat de klas kalmeren en begint te vertellen. In het Engels. Ik luister, zoals de rest, maar ik begrijp eerlijk gezegd lang niet alles.
Of beter gezegd: ik begrijp vooral een heleboel niet.

Als de spraakwaterval over haar eigen leven stilvalt, vraagt ze:
"Wie van jullie zou in het Nederlands kunnen samenvatten wat ik heb gezegd?"
Naast me steekt Nadine haar hand op.
Blijkbaar heeft mevrouw van Dijk net verteld dat ze is opgegroeid op het Engelse platteland op een boerderij waar ze veel dieren hadden, dieren die Nadine allemaal bij naam weet te noemen. Okéé, zeg ik tegen mezelf, okéé. Het maakt me een beetje paniekerig, ik heb de helft nog niet meegekregen.

Iedereen lijkt het te snappen, behalve ik. Frustrerend. Mijn zelfvertrouwen keldert met de seconde.

"So" gaat ze verder, nu tegen mij, "what do you like to do in your spare time?"
"Dancing" piep ik, want jazzballet doe ik nu al een paar jaar heel trouw.
"And what do you need for dancing? For example, to play tennis you need a racquet"
Ik laat een stilte vallen. Wat heb je nodig? Balletschoentjes?!
"Special shoes" zeg ik dan maar.

En een broek wil ik zeggen, want het shirtje is niet zo belangrijk, maar je moet wel zo'n zwarte broek met wijde pijpen hebben. Het woord voor broek komt alleen niet meer bij me op.
Het is heel stil, heel lang, het lijkt wel een kwartier.
"Een sportbroek" zeg ik dan, in het Nederlands.
"Ah, trousers" zegt ze lief en ze gaat verder naar iemand anders.

Hoe blijk ik me vergist te hebben. Warmte straalt ze niet bepaald uit? Mevrouw van Dijk is de zon onder de docenten van mijn middebare school. Van haar krijgen we onze cijfers met een toevoeging: with distinction bijvoorbeeld. De muren van haar lokaal zijn beplakt met Engelstalige advertenties, ze zet alles in om onze woordenschat te vergroten. Ik, op mijn beurt, zet alles op alles op mijn verslagen zo mooi mogelijk te maken. Haar creatieve opdrachten zijn het allerleukst en zelfs film kijken wordt heel nuttig.

En als ik voor mijn eerste boekverslag de auteur van het boek uit de mediatheek vergeten ben (en niet meer terug kan vinden, oh tijden zonder internet...), vindt ze dat niet erg en krijg ik alsnog een 9 omdat ze samenvatting precies goed is.

Engels kost me mijn hele middelbare schooltijd geen enkele moeite, maar ik doe toch altijd extra mijn best.
Ook in mijn eindexamenjaar, als ik inmiddels een heel andere docent heb die ik veel minder graag mag dan mevrouw van Dijk, gaat het soepel. Mijn mondeling verloopt als een leuke discussie over wat ik van de toekomst wil.

Als ik haar in de stad zie, groet ik hartelijk en spreek ik haar even.
En na mijn eerste Engelse publicatie stuur ik haar een email, om te bedanken voor al haar inzet.

Always so dedicated. Zo zou elke docent moeten zijn.


September 2002.

Incontri is Italiaans voor ontmoetingen. Ik schrijf een serie van bijzondere ontmoetingen in mijn leven. Niet de ontmoetingen 'die mijn leven voorgoed veranderden' (voor zover die al bestaan, en: zoveel zijn dat er niet), maar juist de ontmoetingen die me bijbleven, die me zelfs nu nog een glimlach geven, al veranderden ze niet eens zoveel. (Als is dit voorbeeld, zoals je begrijpt, toch wel een life-changing ontmoeting geweest!)