zaterdag 21 juni 2014

Midzomernachtzeer

De bardienst is een makkelijke afleiding. Als het me tenminste niet zou opvallen hoe duidelijk mijn telefoon níét trilt.

Heartbeats. Waves. Oceaan. Vanavond is er verrassend veel dat klinkt als muziek die we zouden luisteren, als ik zaterdagavond mezelf op jouw bed zou laten vallen. Schoongeboend, benen vol spierpijn, hals parfumbesprenkeld . Me laten vallen, op de lakens die jij net nog netjes geschikt hebt voor ik kwam, want we kennen elkaar nog maar pas en willen nog op ons allerbest zijn.
Zachte gitaar, pianobehangmuziek, singer-songwriters die uit je kleine laptopspeakers klonken. Rillingen kreeg ik van je.

EHBO'er zijn is goede afleiding. Tegenover me zit een man met een minimaal sneetje op zijn knie. Met chloorhexidine maak ik zijn knie schoon. De man blijft maar vragen. Hij is vooral geschrokken van de val die hij maakte in het drukke concertpubliek. Ik moet al mijn concentratie gebruiken om hem gerust te stellen. Bijna geef ik hem een schouderklopje. Mijn hand blijft hangen in de lucht, de man draagt hetzelfde polsbandje als jij.

Waarom ben ik nu juist koningin van het associëren?

Je leunde tegen mijn bureau. Draaide dat bandje om en om, weigerde te zeggen waar het van was. "Google het maar," lachte je naar me. Ik deed het zodra je weg was.
De tijd met jou kon ik niet verspillen, al zal ik niet liegen: afspraken ontbraken. De tijd met jou was ik breekbaar als dun glas. Het steeltje van een champagneglas, dat tussen je vingers knapt als je het oppakt. Ik hield mezelf bijeen als jij er was. Maar gebroken glas is scherp. Toen je tenminste nog half bij me was, voelde ik dat wat minder.

Ambulancerit rijden is een verplichte afleiding. Vrijdagavond is het tijdstip voor alcoholgerelateerde ongelukken. Borrels beginnen 's middags, met een beetje doordrinken rijdt de ambulance al vroeg naar het eerste slachtoffer. De man die de bocht te snel nam met zijn racefiets ligt lelijk tussen de splinters van het ANWB-paaltje.
Ik klem zijn slapen tussen mijn handen.
"U mag uw nek niet bewegen meneer. Zeg maar ja of nee als ik iets vraag"
Hij knikt.

De arts-assistent lacht vriendelijk naar me als we zijn nieuwe patiënt op het ziekenhuisbed overtillen. In de personeelsruimte schrok ik de goedkoopste pastasalade naar binnen. Koud. Over 5 minuten rijden we toch weer weg. Opwarmen vind ik teveel moeite: vermoeidheid maakt goed voor jezelf zorgen een uitstelbare optie. Bovendien: dit lijkt in de verste verte niet op de pasta die ik voor je kookte, alla norma. Het heeft niks van de basilicum die je voor mij verpulverde boven de pan. Ik smijt het plastic bakje halfleeg in de prullenbak. Het past niet bij me. Zoals...

Niets kreeg me zo rustig als jij.

zaterdag 7 juni 2014

Living like Larry - Losing Nemo

Een groep getalenteerde mensen van The Black Fish maakte een tof animatiefilmpje van 6 minuten, waarvan het begin wel heel erg lijkt op Finding Nemo. Alleen: dit is iets serieuzer. Het gaat over problemen in de zeeën en oceanen wereldwijd. Ze noemden het dus Losing Nemo. En dat is niet alleen om de aandacht te trekken...



Over problemen in oceanen schreef ik al eerder. Er zijn verschillende dingen tegelijk gaande:

1. Overbevissing
2. Pirate fishing
3. Plastic soup

1. Overbevissing

Over de hele wereld is er op dit moment sprake van overbevissing. Kabeljauw uit de Noordzee, paling, tonijn, gamba's... het gaat slecht met deze dieren. De vis raakt wereldwijd op; zowel omdat we er teveel van eten, als omdat we op de verkeerde manier vissen. Grote tankers verwoesten de bodem en gooien kilo's en kilo's dode vissen, schildpadden en dolfijnen weer als afval de oceaan in.





















Onderwaterfoto uit het Middellandse Zee gebied. 


2. Pirate Fishing

Pirate fishing (ook wel IUU) staat voor illegal, unreported & unregulated fishing. Dat betekent dat de vissers met illegale schepen visquota overstijgen, vissen in waters waar ze niet mogen komen en schepen gebruiken die oud & vies zijn (want: geen controle). The Guardian noemt het een eco disaster, en dat is het ook.  National Geographic plaatst het in de top 5 van oceaanproblematiek wereldwijd.

Eén op de drie verkochte vissen in de VS zijn afkomstig uit IUU.  Een miljoenenhandel, maar wel één met desastreuze gevolgen. Oorzaak? Onze enorme vraag naar vis, waar op legale wijze niet meer aan te voldoen is. Zoals welvaartsstijging intensieve veehouderij heeft laten ontstaan, zo heeft ze ook gezorgd voor overbevissing & pirate fishing. Het treedt vooral op wanneer niet-afrikaanse schepen in West-Afrika gaan vissen. Landen als Sierra Leone lopen zo inkomsten mis, en dat stimuleert weer andere criminaliteit...




























3. Plastic soup

Over de plasticvervuiling in zeeën en oceanen heb ik al veel geblogd. Je vindt hier een infographic die het probleem uitlegt. Tips om zelf minder plastic te verbruiken: 1 & 2.


Door deze drie problemen ziet het er voor ons en de oceanen niet goed uit. De vis die we al kunnen eten is mogelijk al vervuild met plastic, batterijen of giftig kwik. Kwik? Ja, inderdaad, kwik: in deze infographic wordt dat uitgelegd. 
Gaan we zo door, dan zijn de oceanen in 2048 visloos. Weet je het nog van je biologie-eindexamen? In een ecosysteem houden de verschillende soorten elkaar in stand. Is alle vis weg, dan verdwijnt de balans. Kwallen zullen de oceanen bevolken...

Losing Nemo: het is absoluut geen onrealistische gedachte.


Wat kun jij doen?

* Leer over de problemen

Klik eens wat linkjes uit dit artikel aan :) Kijk onderaan voor een lijstje met tips.
Blijf op de hoogte door organisaties die zich inzetten voor schone oceanen te volgen op social media. Denk bijvoorbeeld aan Stichting De Noordzee of Plastic Pollution.

* Leer misleidende labels te herkennen
Het enige label dat echt te vertrouwen als het om duurzame vis gaat, is MSC.








MSC-label


* Douche plasticvrij
Veel doucheproducten zoals scrub zitten vol met plastic microbeads. Behoorlijk schadelijk voor de Noordzee, waar jouw doucheputje uiteindelijk in uitkomt. Wat mij betreft is scrubben een marketingtrucje, hetzelfde effect bereik je ook met een ruwe handdoek. Maar misschien ben ik te moralistisch.
Hoe dan ook: gebruik de app van Beat the microbead en je ziet vanzelf welke doucheproducten de Noordzee minder vervuilen! Hier vind je alvast de 'rode lijst'.

* Recycle je plastic

Verzamel plastic verpakkingen en breng ze eens in de 2 weken (of vaker, of minder vaak - afhankelijk van je plasticgebruik) naar een verzamelcontainer. Soms is milieubewust zijn ook heel simpel.

* Eet "duurzame" vis
Wil je toch vis eten? Kies voor duurzaam. Download de vislijst van het WNF of gebruik de app als je boodschappen gaat doen.

* Eet minder of zelfs geen vis meer
Ik ben vegetariër en dat houdt in dat ik geen vis eet. Ik vind het niet moeilijk.
In een interview met held Jonathan Safran Foer wordt hem de volgende vraag gesteld:
How can folks prioritize when the most ethical choice is not the most ecological choice?
Zijn antwoord:
"In the context of the environment, I would say give up fish"


Meer lezen?

* One World - Losing Nemo; over schade aan het Middellandse Zeegebied
* The Guardian - Pirate Fishing Causes Eco Disaster
* National Geographic - One in Three Imported Fish May Be Illegal
*
Pramod et al. - Illegal and unreported fish estimates (voor de wetenschappers onder mijn lezers) 
* Tree Hugger - Pirate Fishing Feeds European Markets
* Interview Jonathan Safran Foer
* The Black Fish

woensdag 4 juni 2014

Incontri #4

Collega Danny, met wie ik nu al een maand in een tent slaap, nodigt zijn beste vriend Delano uit om langs te komen.

"De vliegtickets waren supercheap. En Laura zei dat hij gratis bij ons mag slapen"

Doodmoe ben ik. Natuurlijk mag hij hier gratis slapen van Laura, onze bazin.
Het eerste wat ik doe is klagen.
"Waar moet hij slapen zei je? In ons piepkleine tentje?"
"Ik regel het wel, maak je geen zorgen joh" antwoordt Danny laconiek.
Dat moet ik nog zien. Na ons werk, een bardienst die meestal pas rond middernacht klaar is, is Danny degene die van ons twee het meest gaat stappen. Sterker nog: de enige die meestal gaat stappen. Ik houd van dansen, maar als ik 's ochtends vroeg alweer op moet staan om de fanatieke toeristen aerobics te leren... nee.
"Hier, dit is Delano"
Danny houdt mij zijn telefoon voor. Een onderbelichte selfie van een lange jongen voor de spiegel vult het beeldschermpje. Niks geen exotische jongen, al heet hij Delano. Hollands blank met bruine krulletjes.
"Hij is aan het trainen in de sportschool" zegt Danny en dan pas zie ik de gewichten op de achtergrond.
"Jouw beste vriend is behoorlijk ijdel, of niet?" antwoord ik.

[...]

Delano spreidt zijn armen in de felle zon en draagt met diepe stem het melodramatische einde van zijn verhaal voor.
"En dus had de koning twaalf vrouwen, maar hij mocht geen van hen ooit aanraken."
Ik rol bijna van mijn ligbedje van het lachen. Het is zo flauw dat ik er melig van word.
"Majesteit, je moet wel luisteren als ik je de geschiedenis vertel" zegt hij verontwaardigd.

Het verhaal is niet eens zo grappig. Luisteren naar zijn stem die ongeloofwaardige kroegverhalen vertelt is gewoon fijn. Het is mijn eerste vrije dag van deze nieuwe baan, mijn eerste échte vrije dag. Geen verplichtingen als werkvisum aanvragen, overleggen of simpelweg: doorwerken omdat er mensen tekort zijn. De zon straalt uit alle macht. Mijn gifgroene bikini heeft me goed beschermd; er hebben zich al blanke lijntjes gevormd op mijn sleutelbeen. Vanachter mijn zonnebril kijk ik belangstellend naar de tattoo op de schouders van Delano.

Ik schuif mijn bedje een stuk naar achter, de schaduw in.
"Is het weer niet goed genoeg voor je, majesteit?"
Delano heeft dit strandbedje net eigenhandig van de andere kant van de pier gehaald. Hij is sterk, maar ik snap nu beter waarom hij traint: hij blijft mager.
Ik vind mager mooi.

Danny loopt even langs. Onze vrije dagen verschillen.
"Yo baas," roept Delano "lekker aan het werk in de hitte?"
Hij schuift zijn zonnebril nog een stukje verder naar achter in zijn haar. Met zijn rechterhand pakt hij de zonnebrandolie, om het verschil er extra in te wrijven. De tattoo op zijn schouders is een wilde maar sierlijke collage van woorden en symbolen. Een beetje kitscherig, maar het staat mooi op zijn gebruinde rug.
Danny komt dichterbij en stompt Delano tegen zijn biceps. "Ja, houd jij je mond maar, sneutje"
Ik grijns. Ik had niet gedacht dat dit mannenwereldje zo snel zou wennen.

Delano slaat geen arm om me heen als ik moe ben. Kookt niet voor me, vertelt me geen lieve dingen. Flirt niet met me. Vertrekt geen spier als ik bijna begin te huilen na 48 uur zonder slaap. Delano lacht Danny en mij hartelijk uit, als hij ziet hoe we worden uitgebuit.

Maar hij maakt wel elke dag een stukje lichter. Is grappig zonder het te beseffen. Ziet alles zo simpel.
Delano die Danny uitmaakt voor watje en een plastic stoel kapotmaakt door er te fanatiek op te gaan zitten. Die stoere verhalen vertelt over zijn proppersverleden, maar ondertussen op zijn eigen macho manier om zijn ex rouwt. Die me vriendelijk treitert door mijn zwakke punten in de spotlights te zetten.

Maakt me met zijn kinderlijke grappen steeds aan het lachen, hoe laat ik ook thuis kom.

Zoent geen enkel meisje, terwijl ze 4 zonnige weken als insecten om zijn hoofd zoemen.

Fietst voor me naar de supermarkt.
"Welke arm wil je eerst?"
Nutella rechts.
Oreo's links.


Incontri is Italiaans voor ontmoetingen. Ik schrijf een serie van bijzondere ontmoetingen in mijn leven. Niet de ontmoetingen 'die mijn leven voorgoed veranderden' (voor zover die al bestaan, en: zoveel zijn dat er niet), maar juist de ontmoetingen die me bijbleven, die me zelfs nu nog een glimlach geven, al veranderden ze niet eens zoveel.

zondag 1 juni 2014

Living like Larry - Nieuwe ideeën

Online vond ik opeens dit gave e-book: 101 ways to help planet earth. Gaaf, omdat er allerlei manieren in staan om rekening te houden met het milieu, waar ik nog niet aan gedacht had. Of waar ik me nog niet van bewust was.
Het boek verdient niet de prijs voor het allermooiste design, maar dat geeft niet. De inhoud komt uit een goed hart.

Mij vielen de volgende (toffe!) tips op.


1. Papier: (her)gebruik eenzijdig bedrukte blaadjes
Een tip voor mama's: kleine kinderen hebben geen nieuw, chloorgebleekt witpapier nodig om op te tekenen. (tip #6)
Ik was het helemaal vergeten, maar als kind tekende en schilderde ik op oud papier. Niet omdat we arm waren, maar omdat mijn vader het zonde vond op zijn kantoor stapels goed papier weg te gooien - en dan thuis zijn kinderen te laten kleuren op nieuw, chloorgebleekt papier. In de map die ik nog heb van de peuterspeelzaal en kleuterklassen, zitten ook een paar waterverftekeningen met vergadernotities op de achterkant.
Ik heb er niets aan over gehouden. Het jongentje dat vorige zomer deze shiny disco voor mij tekende ook niet ;-)























Voor scholieren en studenten: dit kunnen wij ook!
Omdat ik het zo gewend was als kind, ben ik later ook oud papier blijven gebruiken. Als scholiere en als studente. Bijvoorbeeld bij het leren voor tentamens: ik maak graag samenvattingen en schema's terwijl ik leer. Het liefst met pen en papier, want op de computer raak ik snel afgeleid. Papieren samenvattingen markeren ook fijner, en je kunt er kleine tekeningetjes bij maken (wat bijvoorbeeld bij biologie en geschiedenis echt nodig is). Regelmatig verdween ik dus met een pak eenzijdig bedrukte A4'tjes naar mijn kamer. Had ik de stapel volgeschreven, dan moest de leerstof er toch wel inzitten...

Voor to-do-lijstjes gebruik ik vaak oude enveloppen en planningen kunnen prima op overtollige misprintjes worden gemaakt. Dat schreef ik al eerder. Deze blogster doet het ook :)


2. Papier: zet je spellingscontrole aan (tip #4)
Grappig. Nooit over nagedacht, maar je document overlezen (en nog een keer, en nog een keer door iemand anders) voorkomt dat je het straks opnieuw moet printen vanwege een spelfout! Scheelt ook weer ergernis voor jezelf.


3. Fiets: pomp je banden op
Als je de banden van je fiets (of auto, for that matter) op de juiste spanning houdt, slijt er minder rubber af. Bovendien krijg je minder snel een lekke band en fietst het fijner. Als je net als ik heel Nederlands bent en vaak je fiets gebruikt, lijkt me dat de moeite waard!
Het algemene 'motto' van deze tip komt er natuurlijk neer op: wees zuinig op je spullen. Dan doe je er langer mee en oefen je minder druk uit op het milieu (je hoeft pas later een nieuw product te kopen). Zo heb ik vanochtend een shirtje met kant buiten laten 'uitwaaien', in plaats van het meteen in de wasmachine te gooien. Dan slijt het minder snel en kan ik er langer van genieten. Ook dat valt onder ecofriendly leven :-)


4. De zon schijnt, het park in :-)
Heerlijk, de zomer lijkt te zijn begonnen. Af en toe avondeten in het park (of op het strand, als je dat in de buurt hebt) is dus een goed idee. Maar... niet met plastic bestek en servies (tip #15)! Het is milieu-onvriendelijk omdat je het maar één keer gebruikt en bovendien was de productie ervan niet nodig geweest als je gewoon je al bestaande bestek (of picknickbestek) had gebruikt. Het is trouwens ook veel minder fijn in gebruik, vind ik. Zoek je bestek bij elkaar en have an eco-friendly picknick, dus!



















Bron

Misschien needless to say, maar: zorg dat je geen verpakkingen of afval achterlaat nadat je in het park bent geweest. Spreek vrienden er (vriendelijk!) op aan als zij afval laten slingeren.

5. Plastic: dat sixpack blikjes dat je net kocht?
Knip de verpakking even door voor je het weggooit, om dit te voorkomen (tip #27). Er bestaan ook foto's van, maar je kunt je vast wel voorstellen hoe naar het als een pinguïn of vis zo sterft.
Blikjes zijn trouwens goed te recyclen, maar dat gebeurt vaak niet omdat ze in de natuur of in het gemengde afval belanden. Dit maakt blikjes drinken behoorlijk milieubelastend. En de inhoud (cola, bier) is meestal ook niet zo goed voor je gezondheid... Misschien toch liever zelf een flesje meenemen, de volgende keer ;-)


6. Koken
Ga je iets bakken in de oven? Niet gluren ondertussen! Elke keer dat je dat doet, verlies je 25% van de warmte (tip #71). Trouwens: de baktijd kan vaak korter, soms wel 10 minuten. Probeer het eens uit. De opwarmtijd van 10 minuten hoef je ook niet altijd aan te houden. Als je geen ervaren kok bent, begin dan ook niet met de oven voorverwarmen, maar met al je spullen klaarzetten, ingrediënten snijden en mengen. Warm daarna pas de oven op, anders staat die veel langer aan.

Voor vandaag leken deze nieuwe ideeën me genoeg, maar het e-book staat vol met nuttige tips.


Onderweg in deze speurtocht kwam ik trouwens Verdraaid Goed tegen, een ontwerpbureau dat vrijwel alleen maar restmateriaal gebruikt (bijvoorbeeld van oude treinen!). Hun producten worden in sociale werkplaatsen in Nederland gemaakt. Zo worden mensen aan een baan geholpen en ondertussen is de afstand om het product bij jou te krijgen klein (dus: minder CO2 uitstoot!). Klinkt goed, toch? Wat dacht je van een dienblad van een oud NS-informatiebord; een dienstblaadje dus?






















Andere producten die van treinmateriaal worden gemaakt vind je hier. Tassen bijvoorbeeld :)
Ook te koop bij Paperchase op Rotterdam Centraal, Arnhem en Amsterdam Zuid.

Fijne zondag!